Tutaj znajdziesz bardziej szczegółowe informacje z magazynu specjalistycznego AUDIOVISION (wydanie 4/03) na temat ustawiania impedancji amplitunera AV:
Właściwie jest to całkiem proste: Wystarczy podłączyć kabel głośnikowy do wzmacniacza i głośników z zachowaniem prawidłowej polaryzacji i gotowe. Niestety, wiele producentów amplitunerów kina domowego utrudnia to zadanie różnymi specyfikacjami z tyłu urządzenia i/lub w instrukcji obsługi. Wyglądają one zazwyczaj tak (tłumaczenie z angielskiego): Minimalna impedancja połączenia wynosi 6 Ohm! Lub: Impedancja głośników wynosi od 6 do 8 Ohm. Co jest w tym takiego trudnego? A to, że w Niemczech nie znajdziemy prawie żadnych głośników o impedancji 6 Ohm, jedynie kilka głośników o impedancji 8 Ohm. Większość głośników sprzedawanych w tym kraju ma impedancję nominalną wynoszącą 4 Ohm. Teoretycznie głośniki te nie powinny być podłączane do większości amplitunerów i wzmacniaczy.
Aby wyjaśnić, dlaczego jest to jednak możliwe, chcielibyśmy krótko omówić podstawowe zasady elektrotechniczne: Impedancja głośnika to nic innego, jak jego opór elektryczny dla przepływu prądu.
> Niska rezystancja = wysoki prąd
> Wysoka rezystancja= niski prąd
Dla funkcjonowania wzmacniacza ważne jest, aby impedancja nie była taka sama dla wszystkich częstotliwości, tylko aby mogła się zmieniać o 50 procent na przykład między 50 a 200 Hz. Nie można więc mówić o jako takiej impedancji w przypadku głośnika, tylko zawsze trzeba brać pod uwagę zachowanie w całym zakresie od 20 do 20 000 Hz. Aby uzyskać sensowną wartość połączenia dla wzmacniaczy (która, nawiasem mówiąc, nie mówi nic o impedancji wyjściowej samego wzmacniacza, a jedynie o tym, jakie impedancje można do niego podłączyć), twórcy normy DIN zastosowali następujący trik: Dla wartości impedancji znamionowej decydująca jest tylko minimalna wartość impedancji w obszarze odsłuchowym. A to dlatego, że w tym miejscu przepływa największy prąd i wzmacniacz poddawany jest największemu obciążeniu. Głośniki o impedancji znamionowej 8 Ohm mogą mieć minimalną impedancję o wartości 6,4 Ohm, te o impedancji znamionowej 4 Ohm mogą mieć minimalną impedancję o wartości 3,2 Ohm. Impedancja 6 Ohm nie jest zdefiniowana w normie DIN (która jest używana na całym świecie), ale można interpolować z powyższych wartości, że powinny mieć minimalną impedancję o wartości 4,8 Ohm.
Już w samej definicji widać, że impedancja znamionowa to tylko przybliżona wartość orientacyjna, ponieważ nie mówi nic o tym, jak wygląda krzywa impedancji całkowitej. Nie ma znaczenia, czy osiąga ona mniej niż 6,4 Ohm tylko w jednym punkcie, a w pozostałych jest znacznie powyżej tej wartości, czy też impedancja jest bliska 3,2 Ohm w całym zakresie, ale nie schodzi poniżej tej wartości. Ten drugi głośnik jest z pewnością znacznie bardziej obciążający dla wzmacniaczy, ale ma tak samo wysoką impedancję nominalną 4 Ohm, jak drugi wyżej impedancyjny głośnik.
Zwykłe głośniki mają zazwyczaj jedną lub dwie wartości minimalne w zakresie niskich tonów, często jedna wartość minimalna znajduje się również w zakresie wysokich częstotliwości. Te wartości minilane nie są zazwyczaj szczególnie szerokopasmowe. Z dala od wartości minimalnych impedancja jest zwykle znacznie wyższa niż impedancja nominalna. Wzmacniacze są bardzo obciążone w zakresie niskich częstotliwości, ponieważ po pierwsze jest tu najwięcej energii dla muzyki, a tym bardziej dla dźwięku kina domowego, a po drugie muszą przepuścić najwięcej prądu przez minimalne wartości impedancji.
To ostatnie jest głównym powodem, dla którego wielu producentów nie życzy sobie podłączania głośników o impedacnji 4 Ohm. Ponieważ w ekstremalnych przypadkach - przy niskich częstotliwościach o konsekwentnej wartości 3,2 Ohm - wzmacniacze wielokanałowe stają się bardzo gorące. Duży prąd oznacza duże straty mocy, a tym samym dużo ciepła odpadowego. Aby tak się jednak stało, należy wziąć pod uwagę kilka czynników, tj. maksymalną moc w dłuższym okresie czasu oraz ustawienie urządzenia bez wystarczającej wentylacji.
Ten skrajny przypadek jest jednak rzadko spotykany w praktyce. Jak wspomniano powyżej, większość głośników nie jest aż tak krytyczna, a słuchanie ich z ogromną głośnością przez dłuższy czas jest raczej rzadkością. Dlatego z technicznego punktu widzenia nie ma problemu z podłączeniem głośników o impedancji znamionowej 4 Ohm do wszystkich nowoczesnych wzmacniaczy i amplitunerów kina domowego.
Jest jednak jedna mała przeszkoda: kwestia gwarancji. Jeśli w urządzeniu wystąpi usterka - która nie ma nic wspólnego z głośnikami - a producent zauważy, że podłączono głośniki 4 Ohm, mimo że specyfikacja urządzenia tego zabrania, może odmówić naprawy, powołując się na niewłaściwe użytkowanie. Jednakże, jak wykazały rozmowy z producentami i dystrybutorami, jest to bardzo mało prawdopodobne, ponieważ oni również są świadomi tego problemu.
I oczywiście, z powodów czysto prawnych, nawet firma Lautsprecher Teufel nie może zagwarantować, że wzmacniacz lub amplituner będzie kompatybilny z głośnikami o impedancji 4 Ohm. Z własnego doświadczenia możemy powiedzieć, że od kilku lat testy odsłuchowe magazynów specjalistycznych przeprowadzane są wyłącznie z kolumnami o impedancji 4 Ohm i nie zdarzyła się ani jedna usterka, mimo że urządzenia te są eksploatowane do granic możliwości. Dodatkowo moc każdego urządzenia mierzona jest najczęściej przy impedancji 4 i 8 Ohm, niezależnie od specyfikacji producentów, a tu obciążenie też jest spore. Awarie spowodowane niewystarczającą impedancją obciążenia przez długi czas nie były zauważane w laboratoriach pomiarowych.
Istnieją jeszcze pewne szczególne przypadki, o których należy krótko wspomnieć: Wzmacniacze/odbiorniki z przełączaniem impedancji oferują możliwość pozostania po bezpiecznej stronie we wszystkich możliwych okolicznościach, nawet w przypadku gwarancji. Dzieje się tak dlatego, że w 4 ohmowym położeniu odpowiedniego przełącznika napięcie zasilania końcówek mocy zostaje zredukowane do tego stopnia, że nawet w niekorzystnych warunkach nie dochodzi do nadmiernego nagrzewania. Jednakże maksymalna moc wyjściowa jest wtedy nieco mniejsza.
W testach odsłuchowych specjalistycznych magazynów urządzenia te są zawsze ustawiane w pozycji "8 Ohm", aby wydobyć z nich maksymalne rezerwy mocy. Również w tym przypadku nigdy nie wystąpiła żadna usterka. Przy wyborze urządzenia należy jednak uważnie się przyjrzeć, ponieważ są urządzenia, które mimo przełącznika wyboru impedancji, pozwalają na podłączenie tylko głośników o impedancji minimum 6 Ohm, jak na przykład Pioneer VSX-D2011. Jest on jednakże niezwykły pod innym względem: posiada licencję THXSelect. Taką Licencję można uzyskać tylko wtedy, gdy spełni się określone wartości pomiarowe, które są ustalone przynajmniej dla głośników przednich i centralnego przy impedancji 4 Ohm. Gdyby laboratorium THX postępowało zgodnie z zaleceniami producenta, VSX-D2011 nie mógłby otrzymać licencji, ponieważ nie zostałyby przeprowadzone niezbędne pomiary. Tak na marginesie, dotyczy to również innych urządzeń z serii THX Select. Ale w tym wypadku nie musisz się martwić: Logo THX to nie tylko dodatkowe zabezpieczenie, ale również as w kieszeni, gdyby producent odmówił gwarancji.
WSKAZÓWKA OD AUDIOVISION
Przegrzanie jest głównym problemem, który może wyniknąć z połączenia głośników o impedancji 4 Ohm z końcówkami mocy, które nie są przeznaczone dla tej wartości.
Dlatego w razie wątpliwości:
- Zawsze umieszczaj amplitunery AV lub wzmacniacze w dobrze wentylowanym miejscu, nigdy w zamkniętych szafkach lub w pobliżu grzejników.
- Od czasu do czasu należy sprawdzić temperaturę urządzenia.
- Jeśli to możliwe, przekieruj basy do subwoofera za pomocą konfiguracji.